Tranh cãi về phúc trình Syria của LHQ, chỉ có Nga ngoan cố chưa chấp nhận

Thanh tra vũ khí hóa học của LHQ

Hoa Kỳ, Anh và Pháp khẳng định rằng phúc trình của Liên Hiệp Quốc về vũ khí hóa học ở Syria đã quy trách nhiệm cho chính phủ Assad.

Các đại sứ Anh và Mỹ tại LHQ nói rằng các chi tiết kỹ thuật cho thấy chỉ có chính phủ Syria mới là người thực hiện cuộc tấn công ngày 21/8.

Nga thì cho rằng hiện chưa thể bác bỏ lập luận là phe nổi dậy có thể đứng đằng sau vụ tấn công bằng hóa học nói trên.

Phúc trình của LHQ xác nhận hỏa tiễn có chứa chất sarin đã được sử dụng. Tổng thư ký Ban Ki-moon gọi đây là “tội ác đáng ghê tởm”.

Vụ tấn công này đã khiến Mỹ đe dọa có hành động quân sự chống Syria.

Nga và Hoa Kỳ cũng đã đối thoại ngoại giao về vụ này, dẫn tới thỏa thuận Syria sẽ giải trừ vũ khí hóa học.

‘Kết luận quá sớm’

Phúc trình của LHQ không quy trách nhiệm sử dụng vũ khí hóa học cho bên nào.

Ông Ban đã được hỏi tại cuộc họp báo rằng liệu ông có biết ai đứng đằng sau vụ tấn công này hay không.

Ông trả lời rằng “tất cả chúng ta đều có suy luận riêng của mình”, nhưng “những người khác sẽ quyết định” phải làm gì để mang thủ phạm ra trước công lý.

Ngoại trưởng Anh William Hague nói: “Từ tổng hợp các thông số kỹ thuật trong bản báo cáo, kể cả quy mô tấn công, các kết quả thử nghiệm từ các phòng thí nghiệm khác nhau, tường trình của nhân chứng và thông tin về các loại vũ khí đã được sử dụng… hoàn toàn rõ ràng rằng chính phủ Syria là bên duy nhất có thể đứng đằng sau vụ tấn công.”

“Đây là vụ sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường được xác nhận lớn nhất kể từ vụ do Saddam Hussein gây ra ở Halabja năm 1988.”

Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon

Đại sứ Mỹ tại LHQ Samantha Power cũng sử dụng ngôn từ tương tự khi nói: “Các chi tiết kỹ thuật trong phúc trình của LHQ cho thấy rõ ràng rằng chỉ có chính phủ Syria có thể thực hiện vụ tấn công quy mô lớn như thế này.”

Bà Power chỉ ra rằng loại hỏa tiễn 122mm nhắc tới trong báo cáo là loại trước kia quân đội chính phủ Syria đã dùng và chất lượng của loại sarin lần này còn cao hơn loại mà Saddam Hussein sử dụng ở Iraq.

Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius nói: “Khi xem xét kỹ các kết quả điều tra, lượng khí độc được sử dụng, tính phức tạp của hỗn hợp, mục đích của vụ việc và quỹ đạo của hỏa tiễn, không còn nghi ngờ gì về xuất xứ của vụ tấn công này”.

Ngày thứ Ba 17/9 ông Fabius sẽ tới Moscow để thảo luận một nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ về việc đặt lượng vũ khí hóa học của Syria dưới kiểm soát của quốc tế.

Nga đã kiên quyết không thừa nhận rằng đồng minh Syria của mình là thủ phạm vụ tấn công.

Đại sứ Nga tại LHQ Vitaly Churkin nói sau khi phúc trình được công bố: “Tôi cho là một số đồng nghiệp đã kết luận quá sớm khi cho rằng bản báo cáo chứng minh một cách chắc chắn rằng quân đội chính phủ đã dùng vũ khí hóa học.”

Ông nói thêm: “Hiện chưa thể bác bỏ cáo giác rằng phe đối lập đã làm việc này”.

Ông Churkin cũng đặt câu hỏi tại sao trong số người thiệt mạng trong vụ tấn công không có chiến binh nào của quân nổi dậy nếu thực đây là vụ do quân chính phủ thực hiện.

Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã bác bỏ trách nhiệm và đổ lỗi cho quân nổi dậy.

Nghị quyết LHQ

Sáng hôm thứ Hai 16/9, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon đã trình bày trước Hội đồng Bảo an về bản phúc trình.

Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moonTổng thư ký LHQ Ban Ki-moon đã trình bày về phúc trình thanh tra vũ khí hóa học

Ông Ban nói: “Cuộc điều tra cho thấy vũ khí hóa học đã được sử dụng trên quy mô khá lớn ở khu vực Ghouta của Damascus [ngày 21/8]. Vụ tấn công đã gây ra nhiều thương vong, nhất là trong dân thường”.

Các điều tra viên của LHQ đã xem xét các mẫu máu, tóc, nước tiểu và mảnh hỏa tiễn.

Ông Ban nói 85% các mẫu máu cho kết quả dương tính với chất sarin.

Ông nói: “Dựa trên phân tích, các điều tra viên kết luận rằng có bằng chứng rõ ràng và thuyết phục rằng hỏa tiễn đất đối đất chứa chất độc thần kinh sarin đã được sử dụng tại Ein Tarma, Moadamiyah và Zalmalka trong khu vực Ghouta của Damascus.'”

Ông nói đoàn điều tra không kiểm chứng được con số người chết và bị thương, nhưng nói con số là rất lớn.

Ông Ban nói thêm: “Đây là vụ sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường được xác nhận lớn nhất kể từ vụ do Saddam Hussein gây ra ở Halabja năm 1988”.

Các nước lớn ở LHQ nay sẽ cố gắng đưa ra được một nghị quyết của Hội đồng Bảo an dựa trên thỏa thuận mà Nga và Mỹ đạt được hồi cuối tuần rồi, rằng Syria sẽ khai báo đầy đủ về lượng vũ khí hóa học của mình trong vòng một tuần và tiêu hủy chúng trước giữa năm 2014.

LHQ xác nhận vũ khí hóa học được sử dụng

Cập nhật: 18:21 GMT – thứ hai, 16 tháng 9, 2013

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2013/09/130916_un_syria_attack_findings.shtml

Tổng thư ký LHQTổng thư ký LHQ Ban Ki-moon

LHQ xác nhận “một cách khách quan và chắc chắn” rằng khí sarin được sử dụng trong một vụ tấn công bằng rocket tại Syria vào tháng trước.

“Đây là tội ác chiến tranh hèn hạ” Tổng thư ký Ban Ki-moon nói.

Trước đó, giới thanh tra LHQ nói họ điều tra 14 vụ cáo buộc tấn công bằng vũ khí hóa học kể từ tháng Chín năm 2011.

Thanh tra LHQ đã xét nghiệm máu, mẫu tóc và nước tiểu của các nạn nhân.

Ông Ban nói 85% mẫu máu cho kết quả dương tính chất sarin.

“Dựa vào kết quả phân tích, thanh tra đi đến kết luận rõ ràng và đồng nhất và dựa vào bằng chứng đáng tin cậy rằng rocket đất đối đất mang theo chất độc sarin được dùng tại Ein Tarma, Moadamiyah và Zalmalka ở vùng Ghouta thuộc Damascus.'”

Ông nói thêm: “Tôi tin rằng tất cả mọi người sẽ cùng tôi lên án tội ác hèn hạ này. Cộng đồng quốc tế có trách nhiệm tìm ra thủ phạm”.

“Đây là việc dùng vũ khí hóa học đáng kể nhất chống dân thường kể từ khi Saddam Hussein dùng tại Halabja vào năm 1988.”

‘Phải đe dọa’

Hoa Kỳ cáo buộc chính phủ Syria chịu trách nhiệm cho vụ tấn công này và dọa sử dụng vũ lực nhưng sau đó Hoa Kỳ và Nga đạt được thỏa thuận để kiểm soát vũ khí hóa học của Syria.

Các cường quốc nay sẽ làm việc để cho ra một nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ về chủ đề này.

Tổng thống Pháp Francois Hollande trước đó đã gọi thỏa thuận Mỹ-Nga về giải giáp vũ khí hóa học của Syria là ‘một bước quan trọng’ để hướng đến mục tiêu lớn hơn là một giải pháp chính trị cho cuộc nội chiến ở nước này.

Trong một bài phát biểu trên truyền hình, ông Hollande nói: “Lựa chọn quân sự vẫn còn đó, nếu không sẽ không có sức ép.”

Ông cũng cho biết Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc sẽ đồng ý bỏ phiếu cho một nghị quyết mới về Syria vào cuối tuần này.

Vào thứ Hai ngày 16/9, ông sẽ tiếp Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ở Paris để bàn bạc về vấn đề này.

“Cần phải có đe dọa trừng phạt nếu như thỏa thuận và các mục tiêu đề ra trong nghị quyết của Hội đồng Bảo an không được thực hiện.”

Tổng thống Pháp Francois Hollande

Ông nói nếu Damascus không tuân theo thỏa thuận thì các biện pháp trừng phạt sẽ được áp dụng để ép Syria phải dẹp bỏ hoặc bàn giao kho vũ khí hóa học của họ.

“Cần phải có đe dọa trừng phạt nếu như thỏa thuận và các mục tiêu đề ra trong nghị quyết của Hội đồng Bảo an không được thực hiện,” ông nói thêm.

“Tuy nhiên bước kế tiếp là phải tìm một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng ở Syria.”

Thứ Hai 16/9, Tổng thống Hollande và Ngoại trưởng Laurent Fabius sẽ gặp Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Anh William Hague để thảo luận về ngôn từ trong bản dự thảo nghị quyết mới của Liên Hiệp Quốc.

Phóng viên BBC Christian Fraser ở Paris nhận xét rằng Pháp có lập trường cứng rắn với Syria và phần đông dân Pháp cho rằng lập trường này quá diều hâu.

Chính phủ Pháp đã cam kết hậu thuẫn lực lượng đối lập của Syria và họ lo ngại rằng thỏa thuận Nga-Mỹ sẽ làm cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad mạnh thêm.

Tổng thống Pháp nói rằng ‘không có chỗ cho Assad trong tương lai của Syria’ – ‘không có chỗ cho ông ta và không có chỗ cho những kẻ thánh chiến’.

Phóng viên Fraser cho rằng việc ông Holllande không loại trừ tấn công Syria – một khả năng dường như vẫn để mở – là những lời lẽ rất quyết liệt.

Tuy nhiên chưa rõ liệu quan điểm này có được thể hiện trong nghị quyết của Liên Hiệp Quốc hay không một khi nó được thông qua.

Trước đó Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng hoan nghênh thỏa thuận vừa đạt được là ‘nền tảng’ có thể giúp đạt được một giải pháp chính trị chung cuộc cho cuộc nội chiến ở Syria vốn đã cướp đi sinh mạng của cả trăm ngàn người trong vòng hai năm qua.

Ông nói nhờ vào thỏa thuận này mà giờ đây nước Mỹ có thể làm tốt hơn công việc ngăn chặn Tổng thống Assad sử dụng khí độc một lần nữa.

Sau khi được soạn thảo ở Paris, bản nghị quyết này sẽ được đưa đến Moscow để Tổng thống Nga Vladimir Putin xem qua.

Nga và Trung Quốc đã liên tục phong tỏa các nghị quyết nhằm trừng phạt Tổng thống Assad ở Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Hôm Chủ nhật ngày 15/9, Liên minh Quốc gia Syria, nhóm đối lập chính ở Syria, ra tuyên bố yêu cầu lệnh cấm vũ khí hóa học cần được mở rộng ra đối với các tên lửa đạn đạo và không lực mà Chính phủ Syria dùng để tấn công các khu dân cư.

Để lại ý kiến của bạn